D. Ellington: Simbol jazza kao visoke umjetnosti

Edward Kennedy “Duke” Ellington, kompozitor i pijanista, preminuo je na današnji dan 1974. godine.

Bio je i ostao ključnom figurom u historiji jazza. Sve što se u muzici cijeni: originalnost, maštovitost, tehnička znanja i vještine, strast, sve je to u njegovom izrazu dovedeno do najvišeg nivoa.

Za svoju gotovo pedeset godina dugu karijeru, bio je nominiran za Pulitzerovu nagradu – nije je dobio jer je odbor za dodjeljivanje nagrade, 1965. godine, odbio jednoglasnu preporuku da se Ellingtonu uruči posebna nagrada za životni doprinos američkoj glazbi i kulturi. Ellingtonov je odgovor bio tipičan: “Sudbina mi je naklonjena.  Ne želi da postanem suviše slavan dok sam suviše mlad.”

Ellingtonu je tada bilo 66 godina.  Pulitzerova mu je nagrada tek posthumno dodijeljena, 1999. godine, na stotu godišnjicu rođenja, “u znak priznanja muzičkom geniju… koji je jazzom širio demokratska načela i dao trajni, neizbrisivi doprinos umjetnosti i kulturi Sjedinjenih Država.”

Smatraju ga najplodnijim američkim kompozitorom 20. stoljeća – ne samo po broju kompozicija (oko 2.000 poznatih i, prema nekim izvorima još 3.000 nikad transkribiranih ili snimljenih), već i po raznolikosti muzičkih oblika. “Mislim da bi se na jedan određeni dan svake godine svi glazbenici trebali okupljati, pasti na koljena i zahvaliti Dukeu”, riječi su Milesa Davisa.

Svaki pokušaj da se bogatstvo Ellingtonove muzike pretoči u riječi unaprijed je osuđen na neuspjeh. Jedini način da se shvati veličina njegovog muzičkog izraza je – slušanje.

I Don't Mean A Thing (If I Ain't Got That Swing), Ellingtonov je standard iz 1931. godine. Prva je kompozicija u čijem se naslovu spominje riječ swing, tri godine prije početka popularizacije ovog žanra. Snimak je iz 1943. godine.